نړیوال نړیوال سیاست

د جو بایډن او شي جین پینګ ترمنځ د وروستۍ ناستې تحلیل: د تاو تریخوالي کمولو یا د لوی ځواک سیالۍ دوام لپاره یو ګام

سان فرانسیسکو – د آسیا – پاسیفیک اقتصادي همکارۍ (APEC) سرمشریزې په څنډه کې ، نړۍ په سان فرانسسکو کې د نړۍ د دوه مشرانو ، د امریکا جوبایډن او د چین د شي جین پینګ د غونډې شاهده وه. دا غونډه چې د دواړو هېوادونو ترمنځ د مخ په زیاتیدونکي کړکېچ د کمولو په هدف جوړه شوې وه، په نړیوالو اړیکو کې یوه مهمه شېبه بلل کېږي.

په داسې حال کې چې نړۍ د دې غونډې پایلې له نږدې څاري، د سوداګرۍ، په منځني ختیځ کې کړکېچ، بشري حقونه او د مصنوعي استخباراتو په څېر د مخ پر ودې تکنالوژیو په ګډون پر ګڼو موضوعاتو خبرې وشوې. دغه راز له مصنوعي نشه يي توکو سره مبارزه او د دواړو هېوادونو ترمنځ پوځي اړیکي د دغې غونډې د اجنډا برخه وه.

سپینې ماڼۍ هیله څرګنده کړې چې دا غونډه به د اړیکو د زیاتوالي لامل شي او د سیالۍ د شخړو د بدلیدو مخه ونیسي. خو د چارو شنونکي په دې باور دي چې ښايي دغه ناسته د دواړو هېوادونو ترمنځ د اړيکو د عادي کولو لامل نه شي.

په واشنګټن کې د امریکا د نوي امنیت د مرکز رییس ریچارډ فونټین وویل: “موږ د سیالۍ او کړکیچ په دوره کې پاتې یو او هیڅ لوی پرمختګ به ونشي او د اړیکو په ماهیت کې به هیڅ بدلون ونلري.”

دا غونډه په داسې حساس وخت کې ترسره کېږي چې د دواړو هېوادونو ترمنځ د سوداګرۍ او ټکنالوژۍ په ګډون د بېلابېلو مسلو له امله کړکېچ خپل اوج ته رسېدلی دی. ایا دا غونډه به د دغو کړکیچونو د کمولو په لور یو ګام وي او یا به یوازې یوه ډیپلوماټیکه ننداره وي؟ د دې پوښتنې ځواب د سرمشریزې څخه وروسته د پرمختګونو او د هغې په اړه د نړیوالو عکس العملونو دقیقې څیړنې ته اړتیا لري.

داسې ښکاري چې دواړه هیوادونه هڅه کوي چې د خپلو اختلافاتو سره سره د رغنده خبرو اترو فضا وساتي. خو دا د دوی ترمنځ د اوږدې مودې ستراتیژیکې سیالۍ د پای په معنی نه ده. دغه غونډه ښايي په لنډه موده کې د کړکېچ په کمولو کې مرسته وکړي، خو د چين او امريکا ترمنځ پېچلې اړيکې لا زياتو حل لارو ته اړتيا لري.

د يادونې وړ ده چې په دې غونډه کې هر ډول توافق او پرمختګ به په نړيوالو اړيکو او په نړۍ کې د قدرت پر توازن د پام وړ اغېز ولري. له همدې امله نه یوازې اړوند دولتونه بلکې نور هېوادونه او نړیوال بنسټونه هم دغه پرمختګونه په دقت سره تعقیبوي.

په داسې حال کې چې نړيواله ټولنه د دغې غونډې د مثبتو نتايجو په تمه ده، د دواړو هېوادونو د اړيکو د راتلونکي په اړه لا هم روښانه ليد نه شته. په هرصورت، دا غونډه د نړۍ د دوو قدرتونو ترمنځ د خبرو اترو او تفاهم د نوي فصل د پیل ټکی کیدی شي.

    ځواب دلته پرېږدئ

    ستاسو برېښناليک به نه خپريږي. غوښتى ځایونه په نښه شوي *

    Exit mobile version