پښتون قومي جرګه د وژنو، بې ځایه کیدو او ویجاړولو بازارونو حساب د خیبر پښتون تحفظ موومنټ (PTM) په مشرۍ کې د لوړو امنیتي ستونزو او د انتظاماتو د نشتوالي له امله ځنډېدلې وه، خو اوس په رسمي ډول پیل شوې ده. پښتون قومي جرګه د پښتنو لپاره یوه مهمه ناسته ده چې په ترڅ کې یې د ظلمونو او ستونزو په اړه مستند فلمونه نندارې ته وړاندې شول. د جرګې له راپور سره سم، تر نن ورځې پورې ۷۶۵۸۴ پښتانه په بم چاودنو کې شهیدان شوي دي، او په قبایلي سیمو کې ۴۷ لکه پښتانه بې ځایه شوي دي.
په جرګه کې د عوامي نیشنل ګوند ایمل ولي خان ګډون وکړ او په خپلو خبرو کې یې وویل چې پښتون قوم به نور له هر ډول ظلم او جبر څخه ځان خلاصوي. هغه د ریاست پر کړنو نیوکه وکړه او وویل، پښتون قوم نور دا ډول ظلمونه نه شي زغملی.
همدارنګه، په جرګه کې د ښځو د ګډون یو لوی شمېر و، چې د خپلو ستونزو په اړه یې خبرې وکړې. د هغوی پر وینا، د دوی وروڼه او زامن یا وژل شوي دي یا لا هم ورک دي، او په هېواد کې ورته هغه حقونه نه دي ورکړل شوي چې نورو قومونو ته ورکړل شوي دي.
د خیبر پښتون قومي جرګې د غونډې په وروستۍ برخه کې به د اکتوبر په ۱۳مه یوه رسمي اعلامیه خپره شي چې په هغې کې به د پښتون قومي عدالت راتلونکی مسیر او پلان اعلان شي.
